سولفات روی

سولفات روی چیست؟

سولفات روی با فرمول شیمیایی ZnSO4 از لحاظ ظاهری سفید رنگ فاقد بو است ترکیبی است معدنی و مکملی غذایی برای کمبود روی در بدن و اجتناب از بیماری مورد استفاده است. مصرف بیش از حد این مکمل شبب بروز بیماری میگردد بیماری های چون دل درد، استفراغ، سردرد و خستگی و بیحالی میشود. این ماده دارای سه نوع هیدرات با چگالی (غیرهیدرات: g/cm۳ ۳.۵۴، هگزاهیدرات: g/cm۳ ۲.۰۷۲)، نقطه ذوب (غیرهیدرات: °C ۶۸۰، هپتاهیدرات: °C ۱۰۰ ، هگزاهیدرات: °C ۷۰) و نقطه جوش (غیرهیدرات: °C ۷۴۰، هپتاهیدرات: °C۲۸۰) متفاوت نیز می‌باشد. این ماده را در گذشته به نام زاج سفید می شناختند. فرم معمول آن هپاتاهیدرات است. این ماده بسیار برای چشم مضر و تحریک کننده است.

مصرف خود سرانه آن سبب نارسایی معده و اختلال در روده میشود سولفات روی از فرایند هر ماده حاوی روی(فلز،مواد معدنی،اکسید) همراه با اسیدسولفوریک تولید میشود. سولفات روی که در صنعت دارویی مورد استفاده است از واکنش اکسید روی با درصد خلوص بالا با اسید سولفوریک به دست می آید. در محلول های آبی تمام فرم های سولفات روی واکنش های مشابه دارند. در دمای بالای 680 درجه سانتی گراد این ماده به گاز های دی اکسید گوگرد و اکسید روی که هردو هم خطرناک هستند تجزیه میگردند.

تولید سولفات روی:

این ماده از فرایند  کربنات روی با اسید سولفوریک ساخته می‌شود.

(ZnCO₃ (s) + H₂SO₄ (aq) → ZnSO₄ (aq) + H₂O (l) + CO₂ (g

برای تولید سولفات روی گرید دارویی از واکنش اسیدسولفوریک با ZnO استفاده می‌شود.

(ZnO (s) + H₂SO₄ (aq) → ZnSO₄ (aq) + H₂O (l

کاربردها:

کاربرد در علم پزشکی:

برای درمان کمبود روی در بدن از سولفات روی دارویی استفاده میشود. در صورتی که از سولفات روی با قرص روی و لبنیاتبه طور همزمان استفاده شود جذب روی کاهش میابدو مصرف همزمان با ویتامین ها و داروهای گیاهی ممکن است سبب بروز مسمومیت گردد.

طی مطالعه های انجام شده در بیش از 40 کشور در توسعه یافته جهان برای درمان اسهال حاد و مزمن در کودکان و جایگزینی آب از دست رفته در بدن کودکان از روی(ZINC THERAPY) برای درمان استفاده شد در طی دوران 3 تا 10 مورد استفاده قرار گفت و این ماده از بروز اسهال مجدد تا سه ماه حداقل جلوگیری کرد.

رنگدانه:

تولید رنگدانه ی لیتوپون (روی سفید) از سولفات روی استفاده میشود. از این رنگدانه های سفید در رنگ ها، چرم و کاغذ و جوهر و پودر های آرایشی و بهداشتی استفاده میشود. این ماده میتواند جایگزین سرب سفید باشد، که سرب سفید درصد سمیت بسیار بالایی دارد. رنگدانه های لیتوپون ترکیباتی هستند نامحلول که از روی سولفید و باریم سولفات تشکیل شده اند که با مخلوط کردن سولفید باریم با محلول سولفات روس تولید میگردد.

کاربردهای صنعتی:

• برای جلوگیری از چسبندگی به عنوان ضد چسبندگی مورد استفاده است.
• به عنوان توزیع کننده ی شیمیایی استفاده میشود.
• برای اجتناب از خورندگی و جلوگیری از پوسته پوسته شدن مورد استفاده است.
• به عنوان فلاکولانت مورد استفاده است
• محصولات مراقبتی و آرایشی و بهداشتی مو مورد استفاده است
• اگر از این ماده به صورت خوراکی استفاده شود از جوش و آکنه جلوگیری میکند.